een half jaar in Indonesië

Gister 23 februari was het precies een half jaar geleden dat ik in Indonesië aan ben gekomen. Ik zou er zelf niet eens aan hebben gedacht als Sebastian (AFS- Nederland/Japan), met wie ik in hetzelfde vliegtuig zat op weg naar Kuala Lumpur 23 augustus 2013, niet een bericht op facebook had gezet. Een half jaar waar ik een heleboel over de Indonesische cultuur heb geleerd. Ik wil hier wat vertellen over de Indonesische eetgewoontes die ik zelf meestal wel grappig vind:

Indonesiërs houden van eten. Niet zozeer van zelf eten, maar van het aanbieden van eten aan andere mensen. Als je ergens op bezoek komt staan er vrijwel altijd verschillende doosjes met kue (koekjes en cake). Waar ze je dan, terwijl je een (het liefst mierzoete) kop thee krijgt aangeboden, meerdere keren op wijzen: ‘Ayo, makan!’ (‘Hup, ga eten!’).
En als je op het goede tijdstip komt dan krijg je zelfs een maaltijd. Het maakt niet uit of je onverwachts komt er is altijd genoeg te eten en als het er niet is wordt er extra gekookt of gekocht.
Als je je bord dan eindelijk leeg hebt, terwijl de gastheer/vrouw helemaal blij heeft toegekeken hoe je hebt zitten eten, krijg je de opmerking: ‘Tanbah!’ oftewel, schep nog een keer op. Het is vaak heel moeilijk om daar nee op te zeggen. Je kan ‘sudah’ of ‘sudah kenyang’ gebruiken, wat zoiets betekent als ‘ik heb al genoeg gehad’ en ‘ik zit al vol’. Het beste is de tweede variant te gebruiken, want als je de eerste gebruikt moet je het meestal nog een aantal keer herhalen, omdat de gastheer/vrouw dan nogmaals zegt: ‘Tanbah, nanti gemuk!’ Oftewel: ‘Eet nog meer, zodat je dik wordt!’. (Wat ook de favoriete zin van mijn gastvader is…)


De eetgewoonte hier, zoals bij de meesten bekend zal zijn, is drie keer per dag nasi, rijst, eten. Maar als ik drie keer per dag zeg, dan bedoel ik ook drie keer per dag. Als een Indonesiër nog geen rijst heeft gegeten, dan heeft hij nog niet gegeten. Ook al heeft hij bijvoorbeeld al tien boterhammen op.
Bij het ontbijt is het meestal simpel. Nasi goreng (gebakken rijst) of gewoon rijst met telur goreng (‘gefrituurd’ ei) en ketjap manis (wat trouwens zoete ketjap betekent, voor degene die altijd ketjap manis kopen maar de betekenis niet kennen).
Voor het middag- en avondeten is er gewoonlijk meer tijd om eten te koken of te kopen, dus meestal is er rijst met vlees of vis en een beetje groente. Er wordt hier maar heel weinig groente gegeten en heel veel vlees en vis.
Heel vaak wordt er eten gekocht ipv van gekookt, omdat het simpelweg ontzettend goedkoop is. Als je uit eten gaat kan je per persoon rekenen op 15.000 rupiah tot 25.000 rupiah, oftewel 1 euro tot 1,80 euro. En dan heb je een volledige maaltijd (rijst en vlees/vis en meestal 1 plakje komkommer en aubergine) en drinken.


Indonesiërs eten vrijwel alles van een kip (of andere dieren, maar kip wordt het meeste gegeten) of vis. Eerst over de kip; kip komt niet zoals in Nederlands, in pakjes zonder botten en helemaal mooi schoon. Als je hier kip eet dan komt dat met bot, ook dus bijvoorbeeld de ruggengraat en ribben (waar aan de binnenkant meestal ook nog wat restjes ingewanden hangen). Ook worden bijna alle ingewanden gegeten, gister heb ik bijvoorbeeld maag van een geit gegeten (ja ik weet het, ander dier). Oh en het hoofd en de voeten (met de klauwen) van de kip; dat is een lekkernij.
Van de vis worden de ingewanden niet gegeten, maar vis komt altijd met hoofd. Van bepaalde vissen wordt het hoofd ook opgegeten.

Verder wordt er heel vaak met handen gegeten. En niet zoals in Nederland met twee vingers per hand, maar je hele rechterhand en als het vlees moeilijk van het bot af gaat gebruik je ook gewoon je linkerhand. Dit was in het begin heel moeilijk, omdat ik het nog niet kon, maar ook omdat het heel raar aanvoelde om eten zoveel met je handen aan te raken, maar ik ben er inmiddels aan gewend en het eet heerlijk :)

Dat was het weer voor vandaag,
Liefs